طریق صوفیانهٔ عشق

این کتاب به سه بخش تقسيم شده است : علم يا تئورى، عمل يا كارورزى و وصول به حق يا  « روانشناسى روحانى »  .

در محدودهٔ طرح كتاب حاضر، ارائهٔ تعليمات مولانا به نحو كامل‌تر و منتظم‌تر و ترتيب يافته‌تر ممكن مى‌بود اما اين‌كار انجام مقصود من، يعنى شرح تعاليم مولانا را، از زبان خود او مانع مى‌شد. آثار مولانا را هر چه بيشتر تحليل كنيم بيشتر شكل فلسفه و يا مجموعه‌اى از ايده هايى را به خود مى‌گيرد كه تنها به حوزهٔ تاريخ انديشه‌ها مربوطند و از صورت يك پيام معنوى سرزنده كه مولانا به آن مايل مى‌بود ، خارج مى‌شود.

نویسنده تا حد امكان كوشش كرد‌ه‌‌است تا از گفتار و ابزار بيانى خود مولانا استفاده كند. اشارات خود را تنها به عنوان مقدمه‌اى بر آنچه مولانا مايل به بيان آن است در نظر داشته و قصدش توضيح كامل آن نبوده است. خواننده اغلب متوجه خواهد شد كه قطعاتى كه از آثار مولانا نقل شده است فاقد يكپارچگى است و يا اينكه مولانا بعضى واژه‌ها را به معنايى متفاوت از آنچه نویسنده در مقدمه توضيح داده‌‌است به كار گرفته است. گرچه اين ناهمخوانى‌ها و تفاوت‌ها را مى‌توان با اشنايى بيشتر با بنيان نظرى تعاليم صوفيه روشن كرد، ولى ممكن است كه اين كار بيش از حد از طعم و رنگ بخش هايى كه نویسنده از آثار مولانا نقل كرده‌است بكاهد و او از هدف خود كه باز گذاردن ميدان سخن براى خود مولاناست دور شود. به هر تقدير، اين ناهمخوانى‌ها كيفيت خود متون نقل شده را منعكس مى كنند و مى‌توان گفت كه اين خود بازگوى نكته‌اى خاص در آثار مولاناست. و آن نكته اين است كه هيچ‌گونه توضيح نظرى و يا ادبى نمى‌تواند تمامى جوانب آثار مولانا را در برگيرد. اگر خواننده واقعاٌ مى‌خواهد بداند كه مولانا چه مى‌گويد ، بايد پند او را بشنود و به معناى نهفته در پشت صورت تعاليم او توجه كند :

صورت سركش گدازان كن به رنج

تا ببينى زير او وحدت چو گنج